Toko Online terpercaya www.iloveblue.net

Toko Online terpercaya www.iloveblue.net
Toko Online terpercaya www.iloveblue.net

Wednesday 27 January 2010

Durgha; Ibu Bumi

Betari Durgha embas saking mata katiga Betara Siwa, ri kala Siwa Loka kakuasayang olih raksasa marupa kebo, Mahésasura. Durgha sané ayu lan wikan prasida ngaonang Mahésasura lan, nadosang Mahésasura priyambadanidané.

"Paripurnaning lista ayu, kénten Betari Durgha punika kagambarang. Ring India, Durgha punika madué tangan kutus, makakutus madaging sakancan panugran saking Déwata Nawa Sangané daweg ida kaembasang saking sudamani Betara Siwa. Para krama i rika nyumbah Betari Durgha nglintangin Betari-betari sané tiosan sakadi Saraswati lan Laksmi. Santukan Durgha punika barés, mangkin nunas mangkin kapaica kénten pangangken kramané ring India," Ni Wayan Pasek Ariati Hunter nuturang.

Para pemuja Durgha sampun wénten saking nguni, para leluhur-leluhur i ragané dumun smapun nyumbah Betari Durgha. Sakadi Raja Kertanegara daweg nawengin serangan saking Kubilai Khan, ida mamuja Betari Durgha mangda ngicénin panekek ring wewengkon idané. Betari Durgha kasumbah marupa Camundi (i riki Betari Durgha wau madué fungsi nglebur).

Sujatinné Betari Durgha punika boya ja sakadi kagambarang ring Bali. Yéning i raga i riki ring Bali, wantah sampun polih pangaruh sareng panglimbak karya sastra saking periode Tengahan. Raris metu crita-crita, kekidungan, sané nyeritayang Durgha punika aéng, durjana, nglampahang kiwa, lan sami sané kaon-kaon. Punika sangkaning pangawi dumun sané kukuh ngambarang Durghané sakadi punika. Sujatinné nénten sakadi punika santukan Durgha punika wantah ibu, ibu sané nyusuin sakancan sané kantun lan antes maurip.

Ring Purwa Bhumi Kamulan, i riki katuturang Betari Durgha ngembasang (menciptakan) manut ring fungsinyané. Yéning kasadaranang, Betari Durgha ngembasang, ngrawat, tur nglebur. Ring soang-soang kahanan, Ida pacang malaksana satinut ring pituduh galah. Puniki leket pisan ring kahanan sekalané, sané pateh sakadi Durgha inggihan punika ibu. Ibu sané ngembasang, ngrawat, lan ngicénin makudang-kudang tresna sané tan paaji.

"Mangkin janten sampun mauwahnyané image Durgha ring Bali sangkaning pengaruh perkembangan kesusastraanné. Minab sakadi ring Calonarang linggih Betari Durgha wantah ring sétrané, ngicénin panugran pangiwa, lan makudang-kudang sané kaon. Taler ring critané puniki kabaosang anak istri sané walu pastika ngiwa, sakadi berkembang ring Bali mangkin. Tios malih ring crita Raré Angon (Andha Bhumi) i riki Durgha wantah pasidikirang saking Betara-betara ring Siwa Loka, raris ida ngemasin nyungsutang pikayun. Minabang yukti nénten akéh pangawi istri dumun, puniki kajantenang saking crita-crita kuna sané ngamademang karakter anak istri," Ni Wayan Pasek Ariati Hunter ngwewehin. (dwi)

saking: www.balipost.com

No comments:

Post a Comment