IBW Widiasa Kenitén
Eda Madé ngrawosang lacur,
réh sakancaning dumadi,
manata lacur di pada,
yadyan panjak masih tunggil,
kalawan sang mawong rat,
puput tiwas ring kawingking.
( Pan Santosa, Geguritan Taluh Céléng : 18)
Sang  manresti ka mrecepada gumanti nénten makta punapa – punapi wantah karma  sané nyarengin. Nista lacur manumadi, sapunika sering kaucap mawinan  metu manata lacur. Sang wikan ngandikayang mayasa lacur. Lacuré anggén  sarana ngrereh utawi nagingin kasuksman kauripané. Saking lacur mautsaha  mangda uning sané ngawinang lacur.
Lacur nénten manten marupa  lacur arta brana, lacur santukan nénten uning ring angga. Lacuré lali  ring angga patut sirnayang. Lali ring manrestiné dados manusa. Wantah  sampun lali dados manusa janten pacang ngawetuang pikobet ring pakraman.  Punapi malih sang nyakrawreti lali ring angga gumanti lacur. Lacur  santukan nénten mresidayang mecikang pamargin krama, mecikang kauripan  krama. Sang ngamel jagat yan nénten mresidayang ngluihang jagat punika  taler lacur. Katahé mapikolih wantah prasidané mecikang pakraman. Arta  branané wit saking patut nénten saking tanjati. I pakraman nénten pacang  lali ring sang ngawengku wantah sampun jati – jati mapikolih ngyasaang  angga kajudi dados manggala praja.
Paripolah sané utama margiang  mangda lacuré sayan sirna. Nénten demen ngambil kadruwéan i krama.  Pamarginé sané nénten nganutin tatakrama kaucap lacur.
Galahé  sané utama puniki patut anggén sarana mayasa kerti nénten ngaworin antuk  pamargi nénten anut. Galah cendet sané kabanda antuk yusa, pakaryan,  sungkan patut becikang. Utamayang pamarginé nénten seneng ngawetuang  pikobet ring angga utawi ring anak lian.
Sayan uning ring angga  sayan ingan ngamarginin kauripané. Kauripané nénten karumasayang méweh  manten sakéwanten karumasayang lanus yadiastun katah pigodan ngrauhin.  Pigodané nénten pacang ngrubéda wantah éling ring angga gumanti lacur.  Pigodané, sakadi rumasa nénten jagi séda raris mapratingkah nénten anut.  Anak lian kanistaang utawi kawewehin pikobet. Paripolahé nyemerin  punika pacang sayan nguredang yasakértiné sané sampun kamargiang.
Yasakérti  sané utama, ngyasakertiang pamargi sané masulur. Sulur leser nglanus  maparipolah patut. Sang manresti wantah lali ring kajatiané maurip,  yadiastun katah madruwé brana kaucap lacur. Ngamariang angga antuk  pakéling Sanghyang Sastra kaucap mapikolih maurip. Mautsaha saking alit  mangda prasida nemu rahayu ring pamargi. Rahayu angga, anak lian, utawi  pakraman.
Lacuré manresti boya sangkaning arta brana. Lacur mawit  saking paripolahé nénten pasulur. Nginggilang angga wau ngamel jagat  kaucap lacur. Lacur sayan lacur wantah mamargi nilar Sanghyang Sastra.  Mayasakérti ring mrecepada mawit saking élingingé gumanti lacur. Jagi  ngungsi Sunya loka taler lacur nyarengin. Lacur santukan sadawegé maurip  mapratingkah nénten nganutin kamanusan.
saking: BaliPost.co.id
Friday, 21 January 2011
Subscribe to:
Post Comments (Atom)

No comments:
Post a Comment