Ané sugih manyi, ané lacur munuh. Nuduk aas-aasan padi di uma suud anaké  manyi madan munuh. Seka besik aas-aasan padiné duduk. Punduhang di  bakulé. Nyaluk sandhikala aba mulih. Jemuh melahang. Intuk dadi baas.  Lebengang dadi nasi. Laut daar dadi amerta. Nyambung hidup. Kéto yén  lacur kéwala bani tuyuh. Masih maan ané madan amerta. Kéwala yén lacur  sing bani tuyuh, ento koné madan lacur mawali lacur.
Jani suba  sing ada anak manyi. Cariké nyupit-nyupitang. Dija jani lakun munuh.  Lacuré sing pegat-pegat. Basangé layah sing suud-suud. Kenehé nyapnyap.  Kénkén lakar idupé buin mani buin puan. Kéto sesambat anaké sané ten  madué padi.
Sing kéné sing kéto, jalan munuh aas-aasan kruna.  Jalan nuduk aas-aasan lengkara. Ditu di cariké sastrané, anaké sané  wikan sabilang wai sabilang peteng koné manyi. Sing saget nyén ditu ada  aas-aasan padi aksara. Kanggoang nguntul sambilang nuduk sakabesik.  Punduhan aas-aasan aksarané di pundukan kenehé. Celepang ka keranjang  buddhiné. Aba mulih ka umah wayahé. Nyén nawang saget ulian munuh di  carik anaké wikan, déwéké maan trétésan amerta. Anggon ngetisang sirahé  ané buka belah uliah pengeng.
Dija tongos carik sastran anak  wikané? Béh! Kénkénang lakar munuh aksara, yén sing tawang dija tongos  carik sastran para wikané. Apabuin tongos carikné, genah sang para  wikané dogén tusing tawang. Kema-mai nakonang umah para wikané, sing  taén tepuk dija kadén. Apa ulian déwéké bas belog sing nawang kangin  kauh, nganti paling supermarket kadén pasraman.
Apa ulian déwéké  bas campah sing nawang luan tebén, nganti iklan kadén dharmawancana. Apa  ulian déwéké buta sing nepukin kasujatian, tanah urug kadén gunung. Apa  saja ulian kéto, apa ulian para wikané mula sing ngelah umah? Apa ulian  para wikané cara guak putih, ngancan makelo ngancan medik-medikang?
Sing  kéné sing kéto, kanggoang jadi nempa-nempa cara Pedanda Madé, cara  Pedanda Gedé, cara Pedanda Nyoman. Koné sing ngelah karang carik, sing  ada guru nyak ngakuin murid, pustaka-hati awaké padidi kebit-kebitang.  Yén ada nepukin munyi wayah sing kena ban ngresepang, kanggoang plototin  dogén. Nganti makunang-kunang matané. Nganti pesu yéh peninggalané.  Nganti endag suryané semengan. Depang suba déwéké cara bukal, kalong,  lelewah. Peteng-peteng ngalih amah-amahan keneh, nganti sing maan pules.  Lemah-lemah mara medem, ngorahang ngalih galang di galengé.
Yén  saget nepukin aas-aasan aksara di lepitan sastrané, laut adungan di  paukudan awaké. Yén saget cocok ané ada di sisi ajak ané ada di tengah,  laut pasang-pasangan. Cara arja satu, déwéké dadi pragina, déwéké dadi  panabuh, déwéké dadi penonton. Sambilang ngigel, lawatané padidi tolih.
Yén  ada cicing ngongkong utawi kraung-kraung, depang suba. Depin runguanga.  Mirib ada bhutakala liwat. Yén ada kedis Keas mamunyi  “chaaak…chaaak…chaak” duur umahé, depin dingehanga. Mirib ada léak  liwat. Depin data-data runguanga. Yén nganti buung déwéké munuh, sinah  lacuré sing pegat-pegat. Lacur mawali lacur.
Béh, suba mentik  padiné, suba makiré manyi, sagét ada mrana. Mrana apa kadén, uli dija  kadén. Buung ngelah padi. Payu buin munuh. Yén munuh mula nguntul. Yén  munuh nuléngék, sinah sing maan apa-apa. ibm. dharma palguna
saking: BaliPOst.co.id
Friday, 21 January 2011
Lumut-lumut Watu Lumbang (98) : Munuh
Subscribe to:
Post Comments (Atom)

No comments:
Post a Comment