Toko Online terpercaya www.iloveblue.net

Toko Online terpercaya www.iloveblue.net
Toko Online terpercaya www.iloveblue.net

Tuesday 22 December 2009

Dongkang

Olih IDK Raka Kusuma

Di Bali, dongkangé kanggon piranti nyacad utawi maricéda timpal, ngritik, ngengkebang déwék dueg miwah mapi-mapi. Diastun uli pidan suba dongkangé kaanggon piranti yén sumekenang nakonang, di maané pasaut, pasaut ané bakat: mula kéto.

Ané madan pasaut mula kéto, mula sakti. Wiréh ané mesuang pasaut kéto yén sesed nakonin aji patakon: mula kéto kénkén? Pasaut ané lakar tampi pasaut sigug. Ané masaut, yén sing ngambros magedi sinambi nyebeng, nengkik. Di lepeté péléngan pulangina gemelan tekek.

Apang tatas tawang, jalan duluh seka besik.

Yén ada anak nyambat: jlemané ento, dongkang bénné. Paitan tekén kantawali. Artinné anaké ento kacacad. Kacacad demit tan kadi. Cacadané ténénan patuh tekén cacadan pil cina. Pil cina, nyén sing nawang, paitné makilit. Da ngelekang, ngicipin sing nyidayang.

Jlemané ento sing nyandang ajak nutur raosné makatak wayah. Makatak wayah artinné dongkang. Pajalan dongkangé kecag-kecogné. Kecoganné makadongklangan. Ento awanan pajalan dongkangé lumrah kasambat nongklang. Apa artinné ténénan? Artinné, raosé ané nyambat: raosné makatak wayah, nyacad anak ané raosné nongklang-nongklang. Tondén suud raosné ailehan, sagét suba nongklang ngraosang unduk lén. Anaké ané raosné nongklang, kéweh mingetin, encén muncuk raosné tur ané encén bongkol raosné. Kéto masi bun raosné buka benang kusut. Ento awanan, anaké ané raosné nongklang-nongklang, sing ada demen ngajak nutur.

Kulitné cara kulit dongkang. Raosé ténénan raos nyacad kulit awakné kahkah miwah geruh. Padang tekén klaskasan, nu jelékan kulit anaké ané kahkah miwah geruh. Anaké ané kulitné klaskasan, uapina aji lengis nyuh dogén prajani nyalang. Artinné, klaskasané ilang.

I pidan, nepukin anak majalan ngéngkag, prajani pesu raosné nyacad: pajalané buka dongkang pentil. Cecacadané ténénan katiba tekén anak ngaé-ngaé pajalan ngéngkag.

Anaké ané kacacad baan raos: kulitné buka kulit dongkang miwah pajalané buka dongkang pentil gedeg apa sing? Kanggo ané nyacad. Yén ané nyacad awakné siteng maguet, anaké ané cacada sing dadi sing macucun jalér: macuet. Yén sing kéto, nyaru-nyaru sing ningeh. Yén ané nyacad awakné berag aking, potongané cara katik, ané cacada sinah gedeg. Di kénkéné, gedegné mimbuh misuh utawi ngampuangang gemelan sig sikut koping anaké ané nyacad.

Ada anak belog kaliwat, sakéwala kenehné meled gati dadi kelihan. Unduké ténénan lakar ngranaang kritiké mabrarakan di rurungé. Munyin kritiké kené: kedék dongkangé yén ia dadi kelihan.

Apa artin kritiké ténénan? Kramané sing cumpu yén anaké ané kritika ento dadi kelihan. Sing cumpu baan belogné kaliwat. Wiréh, anak belog, yén dadi kelihan lakar aluh olaha baan pacerikané. Buka punggelan barongé. Pangenahné ngigel, nanging ada ané ngigelang.

Anak ané belog kaliwat nanging meled dadi kelihan totonan, yén nu mamengkung pesu sesambat kramané ané negepin kritik ané taén orahanga jlema manah ageng polo embuh apa pragatanga yén dadi kelihan. Ngaé lek dogén.

Anaké ané katibakin kritik kedék dongkangé tur kasambat manah ageng polo embuh totonan ciri sing demenin krama. Mapan pongah juari nyemak gaé ané sing anut tekén kabisané. Cara jani sing manut tekén sinonggan the gun behind the man.

Upamina ada anak dueg, kramané makusara apanga ia nyak dadi kelihan, sakéwala pasautné, "kedék yén tiang dadi kelihan." Apa artinné? Artinné, anaké ténénan ngandapang awak tur ngengkebang kaduegané. Arti lénan, anaké ténénan, nyinahang tekén kramané, diastun pantes dadi kelihan, nanging kenehné tondén full nyanggupin. Ané ngranayang patakon makulekan di kenehné. Wiréh jatma ngaba jelék-melah, di jeléké sing nyanan kramané nyep`kang?

Unduké ba duur busan, dadi orahang parisolah mapi-mapi? Sing. Mapan, sing kéto ané madan mapi-mapi. Lantas, ané kénkén madan mapi-mapi? Yén ada anak dueg, ada anak ngajum déwékné dueg, sakéwala masaut: tiang belog conol sambilanga kedék. To madan mapi-mapi. Ada buin contoné ané lénan? Ada. Yén ada anak dueg nulis makalah, tur sarwa melah, laut ada anak ngorahin ngaé makalah masaut: kedék ya dongkangé yén tiang ngaé makalah. Utawi, yén ada anak dueg nyurat puisi, tur suba mabukti kawédar tur melah, ada anak ngorahin apang mupulang dadi buku lan masaut: kedék nyanan dongkangé yén tiang mupulang.

Anaké ané orahang busan dadi orahang anak munafik? Yén ténénan, jukut bligo misi vitsin. Kanggo jero ané ngadanin. Jukut gedang makuahin, sara lédang ngaranin.

saking: www.balipost.com

No comments:

Post a Comment