Toko Online terpercaya www.iloveblue.net

Toko Online terpercaya www.iloveblue.net
Toko Online terpercaya www.iloveblue.net

Thursday 1 October 2009

Arja Ngandelang Bebaudan?

Akéh para janané sané satinut, nganikang dramatari arja, silih tunggil seni Bali sané luih lan patut kalestariang. Punika awinan akéh parajanané sané ngaptiang dramatari arjané kamurniang mangdané prasida nglimbak nginutin pakibeh jagat. Kéwanten yéning dramatari arja kamurniang, indik napiné sané kamurniang, lan napiné sané dados kaubah?

Indik sané patut kamurniang ring dramatari arjané, manut Prof. Dr. I Wayan Dibia lan I Wayan Supartha, S.H., M.Ag., wantah indik wirasa, wirama, wiraga sané wantah pinaka ciri khas dramatari arja Baliné sané marupa total téater.

"Pragina arja patut madué tatiga kapradnyanan inggih punika kapradnyanan mawirama utawi mupuh, kapradnyanan mawirasa lan kapradnyanan wiraga," kénten kanikaang olih I Wayan Supartha, dalang sané taler tamatan magister agama Hindu IHD Negeri Dénpasar. Ring dramatari arja manut dané taler madaging seni sané jangkep, madaging seni maias lan seni mabusané.

Napi sané kanikaang olih Supartha pateh kadi sané kawedar olih I Wayan Dibia, guru besar ISI Dénpasar.

"Siosan ring wirama, wirasa lan wiraga, pragina arja taler patut pradnyan masolah, lan ngadungang sesolahané sareng angkihan gong," kénten I Wayan Dibia nerangang. Indik papeson, reng wiraga, sesolahan lan tokoh manut dané dados kaobah lan karéasiang nginutin lelampaané.

"Nganggé lelampahan anyar, sané durung naenang kangkat ring dramatari arjané patut kacobak mangdané penontonné nénten wadih," baos Wayan Dibia sané naonang makarya arja malampan "Odipus Sang Raja", "Sukréni Gadis Bali" lan "Matemu ring Tampaksiring" puniki. Dibia nenger sué lan patehnyané lalampan arja sané ketah kasolahang ring Bali ngawi dramatari puniki nénten malih kasenengin. Napimalih yéning lalampan sané kabaktayang nika-nika manten lan sangsih ring parilaksana krama Bali kadi mangkinné. Yéning crita, pepeson, gending, lelampahan, sesolahan dramatari arjané kénten-kénten manten manut Dibia kasuén-suén sinah para penontonné pacang wadih, sané ngawi arja nénten kasenengin lan nénten katonton malih.

"Duk cerik titiang seneng nonton arja duaning, napi sané sadurungné kanikain olih mémén titiangé prasida titiang panggihin ring dramatari arjané. Ri kala nonton dramatari arja titiang kadi nyocokang crita sané sampun polihin titiang," kénten Dibia mapiangen.

Seneng nonton sangkaning meled nyocokang crita sané sampun kauningin taler rasayang dané duk nyolahang dramatari arja malampan "Oedipus Sang Raja" ring dura negara.

"Para penonton dura negarané saet pisan prasida ngatonan arja sané malampan carita sané sampun kauningin punika," dané nyrita. Sangkaning punika, Wayan Dibia banget mapinunas ring para seniman dramatari arjané mangdané kayun ngangkat crita-crita siosan sané sampun ketah kauningin olih penontonné, nénten wantah ngangkat crita panji kéwanten. Siosan ring lelampan, sesolahan lan wirama pragina arjanané taler patut kakawi malih mangda ngamecikang, taler indik tokoh lan pepeson.

"Mangkin sampun galahné para pragina arjané mapupul lan makarya arja antuk manajemen sané becik, sané kasutradarain becik, mangda makasami widang prasida kagarap," Wayan Dibia ngaptiang.

Pidabdab kadi punika sujatinné manut dané sampun naonang kalaksanayang olih sekaa arja muani Printing Mas sané mabukti kasenengin olih para penonton Baliné. (ita/dwi)


sumber: http://www.balipost.co.id/mediadetail.php?module=detailberitaindex&kid=19&id=16722

No comments:

Post a Comment